Kuantum interneti
7G 8G 10G leri unutun kuantum interneti ile hız sonsuz anlık olucak
ÖZET: “Kuantum interneti’’ yalnızca 10 yıl uzağımızda. Çin, çalışan kuantum iletişim ağını kurmaya yaklaşırken, kuantum internetin oluşması şansı giderek gerçekleşiyor…
Yazının Tamamı
“Kuantum” sözcüğü o kadar gelişmiş ve karmaşık görünüyor ki, insanlar ona bağlı herhangi bir şey hakkında sinirli davranıyorlar. Her kuantum atılımı olumlu bir yanıt ortaya çıkarmazken, sözde kuantum internet durumunda insanların heyecanlanmasının bir nedeni var.
En basit deyişle; bir bilgi gönderebilmek için kuantum interneti, radyo dalgaları yerine kuantum sinyallerini yollayacak. Ama biraz daha açıklayalım.
İnternet bildiğimiz gibi, çeşitli bilgisayarları, elektronik sinyaller gönderen ve geri alan, küresel bir web üzerinden bağlamak için radyo frekanslarını kullanıyor.
Kuantum internette, sinyaller dolaşmış kuantum parçacıklarını kullanan bir kuantum ağı aracılığıyla gönderilir. Einstein’ın “uzak mesafedeki ürkütücü eylem’’ olarak tabir ettiği, dolaşan parçacıklar birinde taşınan bilginin anında diğerine yansımasını sağlayan özel bir durumda bulunur – bir nevi kuantum ışınlanması.
Kuantum ışınlanması
Araştırmacılar son zamanlarda kuantum iletişim ağını kurmakta önemli bir ilerleme kaydettiler. Çin geçen sene, dünyanın ilk kuantum iletişim uydusunu fırlattı ve o zamandan beri yeryüzündeki fotonları tekrar tekrar göndermek için; sınırlamaları sınamak ve genişletmekle meşguller. Ayrıca “kuantum hafıza’’ kullanarak bilgi saklamayı başardılar. Ağustos ayının sonuna kadar ülke, Pekin-Shanghai İnterneti’ni arttırmak için, çalışan bir kuantum iletişim ağı kurmayı planlıyor.
Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Jian-Wei Pan, 2030’da küresel bir kuantum ağının kurulmasını bekliyor. Bu da kuantum internetin yalnızca 13 yıl kadar uzağımızda olduğu anlamına geliyor.
KUANTUM WEB’DE DOLAŞMAK?
Peki kuantum internet, sıradan internet kullanıcılarına ne ifade ediyor?
Birincisi; sosyal medya akışınızı güncellemek için kuantum interneti kullanmanın anlamı fazlasıyla düşüktür. Washington Üniversitesi fizikçisi Kai-Mei, WIRED’a verdiği demeçte “çoğu durumda, mekanik olarak kuantum iletimi pek mantıklı değil’’ dedi. Böyle şeyler için düzenli internet iletişimi de yeterli.
Bununla birlikte kuantum interneti, bilgileri gönderirken fazlasıyla güvenlidir. “kuantum şifrelemesi’’ olarak bilinen şey sayesinde, insanlar hacklenmeden bilgi alış-verişinde bulunabileceklerdir (unhackable). Bunun nedeni; kuantum şifrelemesi, “Kuantum Anahtar Dağıtımı’’ (QKD) adı verilen, şifreli bir mesaj anlamına gelen ve anahtarları ayrı ayrı gönderen mekanik bir kullanımıdır. Böyle bir mesajı kurcalamak, mesajın otomatik imhasına neden olur ve bu durumdan gönderici de alıcı da haberdar olur.
Kuantum interneti; bulutta, kuantum hesaplama yaparak çalışan bir kuantum bilgisayara erişimini hızlandırabilir. Ellerinizi fiziksel olarak kuantum bir bilgisayar almaya çalışmak yerine (hala kamuya açık hale getirmeyi başaramadık) bulut üzerinden birine erişebilirsiniz.
Düzenli bir kişisel bilgisayar, bulut tabanlı kuantum bilgisayarı üzerinden kuantum şifrelenmiş bilgiye ulaşabilir veya bunlara erişebilir. En azından “hacklenemez” e-postalar gönderebilirsiniz. Fu, WIRED’a verdiği demeçte “kullanıcılar, bilgilerini dinleyecekleri klasik yollarla göndermek istemeyebilir” dedi.
Esasen, bir kuantum internet büyük olasılıkla normal internetin uzmanlaşmış bir şubesi olurdu; bir tanesi yalnızca belirli görevler için bağlanırdı. Bununla birlikte, kuantum internet sıradan internetin yaptığı gibi çalışmıyorsa bile bir şey kesin: son teknoloji, sıkı fizikçilerden en son (sızdırmayan) akışlara düzenli Joes’a kadar herkese fayda sağlama potansiyeline sahiptir.
Kaynak:
